Η γεωγραφική ένδειξη είναι ένα δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας, το οποίο προστατεύει την ονομασία ενός προϊόντος που έχει συγκεκριμένη γεωγραφική προέλευση και οφείλει τις ιδιότητές του ή/και τη φήμη του στη συγκεκριμένη προέλευσή του.

Οι γεωγραφικές ενδείξεις διακρίνονται σε ενδείξεις ΠΟΠ (προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης) και ΠΓΕ (προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης).

Ενδείξεις ΠΓΕ μπορούν να είναι για παράδειγμα βιοτεχνικά και βιομηχανικά προϊόντα, που προέρχονται από συγκεκριμένη περιοχή ή που μεγάλο μέρος της παραγωγικής διαδικασίας τους λαμβάνει χώρα σε συγκεκριμένη περιοχή.

Ενδείξεις ΠΟΠ μπορούν να είναι για παράδειγμα αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα. Το κρασί μπορεί να προστατεύεται και ως ΠΟΠ και ως ΠΓΕ, τα δε αλκοολούχα ποτά ως ΠΓΕ. Τα προϊόντα που προστατεύονται με ενδείξεις ΠΟΠ έχουν ιδιότητες που συνδέονται στενά με τη γεωγραφική τους προέλευση.

O νέος Kανονισμός της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης 2023/2411 της 18ης Οκτωβρίου 2023 σχετικά με την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων για χειροτεχνικά και βιομηχανικά προϊόντα δημοσιεύθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2023 και τέθηκε σε ισχύ στις 16 Νοεμβρίου 2023. Οι παραγωγοί και οι παρασκευαστές αυτών των προϊόντων θα μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις για την προστασία της γεωγραφικής ένδειξης από την 1η Δεκεμβρίου 2025.

Ο Κανονισμός αφορά ένα ευρύ φάσμα παραγωγών προϊόντων που έχουν ιδιότητες που συνδέονται με μια συγκεκριμένη περιοχή, όπως κοσμήματα, γυαλί, υποδήματα, υφάσματα, πορσελάνη, μουσικά όργανα και έπιπλα. Εκτιμάται ότι 300-800 ονομασίες που προστατεύονται σήμερα από τα εθνικά συστήματα ειδικής προστασίας των γεωγραφικών ενδείξεων ή έχουν καθιερωθεί από τη χρήση, θα μπορούν να προστατευτούν με το σύστημα που διαμορφώνει ο νέος Κανονισμός.

Τα συστήματα προστασίας που υπάρχουν μέχρι σήμερα στα διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ διαφέρουν ως προς το επίπεδο προστασίας, τη διαχείριση και τα τέλη. Με τον νέο Κανονισμό τα εθνικά δικαιώματα θα πάψουν να υφίστανται. Οι υπάρχουσες εθνικές ονομασίες θα αναγνωριστούν και να καταχωριστούν, στο πλαίσιο του νέου συστήματος της ΕΕ, με την ενημέρωση στην οποία θα προβούν τα κράτη μέλη της ΕΕ στο νέο σύστημα.

Η αρμόδια αρχή για την καταχώριση των γεωγραφικών ενδείξεων θα είναι το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης (EUIPO).

Η νέα αυτή πρωτοβουλία για τις γεωγραφικές ενδείξεις θα δώσει σημαντική ώθηση στους παραγωγούς βιοτεχνικών και βιομηχανικών προϊόντων, με τη χρήση του συμβόλου της “προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης” προκειμένου να δηλώνεται ότι το προϊόν συμμορφώνεται με τις σχετικές προδιαγραφές του.

Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στους συνδέσμους:

https://www.euipo.europa.eu/el/gi-hub

https://www.euipo.europa.eu/el/news/gis-for-craft-and-industrial-products-in-the-eu